‘Niet alleen door medeplichtigheid, maar ook door nalatigheid doet men dikwijls onrecht.’
Marcus Aurelius in Overpeinzingen
Maatschappelijke houtrot is er niet alleen bij de Martinair crash in Faro (FARO). Het kan ontstaan bij alle cumulatieve, collectieve, persoonlijke, grote en kleine rampen-na-de-rampen in het leven.
Al deze rampen-na-de-rampen zijn mogelijk extra voedingsbodem voor populisme.
Deze pagina is deel van drieluik:
– maatschappelijke context
– de (kwetsbare) Ander
– maatschappelijke houtrot (pagina in ontwikkeling)
Pagina aangepast: 26 maart 2025
Over houtrot
Houtrot begint vaak in kleine hoekjes en scheurtjes, en het kan onopgemerkt blijven totdat het zich verspreidt naar andere delen van het hout.
Over houtrot heen schilderen is voor het zicht wel een oplossing, maar het lost het probleem in de basis niet op. Het is niet de beste keuze voor het behoud van uw woning. Op de lange termijn is dit geen oplossing. Het is belangrijk om houtrot eerst aan te pakken.
Ontwikkeling van mijn gedachten over maatschappelijke houtrot
In de jaren na de crash merk ik in directe contacten niet alleen bij veel FARO mede-getroffenen maar ook bij getroffenen van andere luchtvaart-crashes en verkeersongevallen veel teleurstelling en boosheid.
Na publicatie van mijn boek FARO: de ramp na de ramp (2002) lees ik dat geïnteresseerden in mijn boek ook interesse hebben in boeken van Pim Fortuyn.
Door deze kennis is in de derde FARO gevolgenenquête (2009) de stelling opgenomen ‘Mijn vertrouwen in de rechtstaat is door de ramp en de nasleep afgenomen’. 31 van de 48 respondenten zijn het met deze stelling eens.
Dit bevestigt voor mij dat de ramp-na-de-ramp ook bredere negatieve maatschappelijke gevolgen heeft. Gevolgen die te weinig onderkend en op waarde geschat worden.

Morele houtrot.
Wegkijken: onwil, onmacht, gevoels-armoede, … ?
Wegkijken lijkt vaak de norm.
Is dit wegkijken een vorm van onmacht of van zelfbescherming?
Of, is dit wegkijken ook een vorm van ontkennen van Eigen Persoonlijke Verantwoordelijkheid voor de gevolgen van je (professionele) handelen en niet-handelen?
Naar een bredere kijk op Eigen Verantwoordelijkheid
“Alle dieren zijn gelijk, maar sommige dieren zijn meer gelijk dan andere dieren.”
Animal Farm van George Orwell
Vreemd: het lijkt erop dat ‘getroffenen’ een grotere Eigen Verantwoordelijkheid hebben dan ‘veroorzakers’.
Het is belangrijk om Eigen Verantwoordelijkheid niet alleen te nemen voor wat ons overkomt maar juist ook Eigen Verantwoordelijkheid te nemen voor wat we zelf veroorzaken.
Veroorzaken door doen of juist door laten. Veroorzaken als privé-persoon maar ook als ‘functionaris’.
‘Functionarissen’ moeten zich niet verschuilen achter ‘de functie’, ‘de regels’.
Nog een stap verder: hoe kijken we naar ‘wij’?
Het Bahassa Indonesia kent twee ‘wij’ vormen:
– ‘kami’ is ‘wij’, waarbij degene met wie je spreekt ingesloten is;
– ‘kita’ is ‘wij’, waarbij degene met wie je spreekt buitengesloten is. Kita-wij is een vorm van wij-zij denken. Een, onbewust, onderscheid maken tussen ‘ons soort mensen’ en ‘de anderen’.
Het kami-wij zou meer leidend moeten worden. Helaas is het kita-wij diep verankerd in ons denken.
Uit je, sociale, bubbel stappen is lastig.
